Allâh’a hamd olsun. O ki şöyle buyurmuştur:

{وَمَا آَتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ

فَانْتَهُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ}

[El-Haşr sûresi, Âyet 7]

Manası: Resul size ne getirmişse onu alın ve sizlere ne yasaklamışsa ondan kaçının. Allâh’tan da hakkıyla korkun. Muhakkak ki Allâh’ın azabı şiddetlidir.Salât ve selâm efendimiz Muhammede, âline ve ashabına olsun.Sonrasına gelince, şüphesiz ki Ramadan ayının orucu büyük bir ibadettir. Orucun faziletinin açıklanması hususunda Buhârî’nin rivayet etmiş olduğu şu hadis-i kudsî yeterlidir:

(كُلُّ عَمَلِ ابْنِ ءادَمَ لَهُ إلا الصَّوْمَ فَإِنَّهُ لِي وَأنا أَجْزِي بِهِ)

Manası: “Âdem oğlunun oruç hariç her ameli kendisi içindir. Muhakkak ki oruç Allâh içindir ve onun mükafatını Allâh verir.”Dolayısıyla oruç, taatlerin (Allâh’a itaat olarak yapılanların) en iyilerinden, kulu Allâh’a manevi olarak yaklaştıran en değerli kurbetlerden ve İslâm’ın en önemli emirlerinden biridir. Nitekim Şeyhân (Buhârî ve Muslim) hadisinde şöyle geçer:

(بُنِيَ الإسْلامُ عَلَى خَمْسٍ)

Manası: “İslâm beş husus üzere bina edilmiştir.”Peygamber Efendimiz (salât ve selâm üzerine olsun) Ramadan orucunu da bunlardan biri olarak saymıştır.Dört mezhep ile daha başka mezhep alimleri Ramadan ayının ilk gününün tespit edilmesindeki dayanılacak esasın şu şekilde olduğuna ittifak etmişlerdir:

Şabanın 29. gününde güneş batımından sonra hilal gözlemlenir. Eğer hilal görünürse o zaman gelecek gün Ramadanın ilk günü olur. Hilal görünmeyecek olursa o zaman gelecek gün Şabanın 30. günü olur ve ondan bir sonrakisi Ramadanın ilk günü olur.

Dünyanın bütün ülkelerindeki müslümanlar buna göre uygulamışlardır. Fıkıh alimleri de bu yönde fetva vererek dayanılacak esasın böyle olduğunu, hesapçılar ile astronomların sözlerine aldırılmaması gerektiğini ve orucun başladığı veya sona erdiği zamanı belirlemek için onların sözlerinin hiç bir önemi olmadığını belirtmişlerdir.

Ahmed’in “Musned”inde, Muslim’in “Sahih”inde, Nesâi ile İbn-i Mace’nin “Sünen”inde Ebu Hurayra’nın hadisinden rivayet ettiklerine göre o şöyle demiştir: Allâh’ın resulü (salât ve selâm üzerine olsun) şöyle buyurmuştur:

(إذَا رَأَيْتُمُ الْهِلاَلَ فَصُومُوا وَإذَا رَأَيْتُمُوهُ فَأَفْطِرُوا فَإنْ غُمّ عَلَيْكُمْ فَصُومُوا ثَلاَثِينَ يَوْمًا)

Manası: “Hilali görürseniz oruç tutun ve onu (ayın sonuna doğru) tekrar görürseniz bayram gecesinin girdiğini kabul edin. Bulutlar sebebiyle size görünmez ise o zaman otuz gün olarak oruç tutun.”

Buhârî de Allâh’ın resulünün (salât ve selâm üzerine olsun) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

(صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ فَإِنْ غُبِيَ عَلَيْكُمْ فَأَكْمِلُوا عِدَّةَ شَعْبَانَ ثَلاَثِينَ)

Manası: “Hilali görmeniz üzerine oruç tutun ve onu görmeniz üzerine bayram gecesinin girdiğini kabul edin. Eğer size görünmez ise Şaban’ın süresini otuz gün olarak tamamlayın.” Muslim’in rivayetinde ise şöyle geçmektedir:

(صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْْطِرُوا لِـرُؤْيَتِهِ فََإِِنْ غُمِّيَ عَلَيْكُمُ الشَّهْرُ فَعُـدُّوا ثَلاَثِينَ)

Manası: “Hilali görmeniz üzerine oruç tutun ve onu görmeniz üzerine bayram gecesinin girdiğini kabul edin. Eğer hilal size görünmez ise ayın süresini otuz gün olarak sayın.”